Phương pháp dạy kỹ năng sống cho trẻ của người Nhật

Với người Nhật, kỹ năng sống không chỉ là những năng lực cần thiết mà còn bao gồm đạo đức và tư cách. Họ cho rằng những kỹ năng này nên được rèn luyện từ nhỏ, như thói quen sinh hoạt đúng mực, tinh thần tự giác, tự lập, tự chủ trong suy nghĩ và hành động, và khả năng tự giải quyết các vấn đề trong cuộc sống. Hãy cùng iSmartKids tham khảo ngay các phương pháp dạy kỹ năng sống cho trẻ của người Nhật qua bài viết dưới đây nhé!

Người Nhật dạy trẻ kỹ năng sống từ khi sinh ra

Phương pháp dạy kỹ năng sống cho trẻ của người Nhật là dạy trẻ ngay từ khi vừa chào đời. Bởi người Nhật tin rằng việc dạy con phải bắt đầu từ khi mới sinh và cha mẹ là người đầu tiên đảm nhận vai trò dạy dỗ, hỗ trợ và định hướng cho con cái ngay từ khi trẻ bắt đầu nhận thức về cuộc sống xung quanh.

Trải nghiệm cùng thiên nhiên

Dạy kỹ năng sống cho trẻ của người Nhật là cho con trải nghiệm với thiên nhiên, trẻ 2 tháng tuổi đã được ông bà, cha mẹ bế đi dạo ngoài trời để cảm nhận khí trời. Trẻ 3-4 tháng tuổi được để đầu trần, đi dưới trời nóng, lạnh, hoặc mưa nhẹ mà không cần che chắn.

Khi trẻ lớn hơn, cha mẹ tạo cơ hội cho con tiếp xúc với thiên nhiên, quan sát và học hỏi. Trẻ được tập trồng hoa, cây, nuôi thú hoặc đến vùng ngoại ô làm quen với động vật để biết trân trọng sự sống và lao động.

Kỹ năng sinh tồn

Dạy kỹ năng sống cho trẻ của người Nhật là cho bé thích nghi với môi trường sống, cách ứng phó với động đất, sóng thần, kiềm chế sợ hãi và xử lý tình huống bình tĩnh. Họ cho rằng, để làm tốt những việc sau này, trẻ cần biết tự bảo vệ bản thân trước những biến đổi của cuộc sống. Đây cũng là cách để dạy trẻ tính kiên cường và tự lực.

Dạy con sự tự tin, độc lập

Ngoài việc dạy trẻ nghe lời, dạy kỹ năng sống cho trẻ của người Nhật còn được dạy về sự tự tin và độc lập. Ngay từ nhỏ, trẻ hình thành thói quen tự chơi, tự ngủ, và tự ăn. Nhờ vậy, trẻ luôn tự tin trong các hoạt động hàng ngày và học cách tôn trọng, công bằng với mọi người và ngành nghề.

Trong trường học Nhật, thầy cô đối xử bình đẳng và dạy kỹ năng giải quyết vấn đề. Nhiều cha mẹ nghĩ rằng con còn nhỏ nên không thể tự làm việc, hoặc lo lắng và bao bọc con quá mức. Tuy nhiên, trẻ có thể tự làm những việc nhỏ, và sự tự lập này giúp trẻ phát triển tốt hơn.

Lắng nghe ý kiến của trẻ

Trẻ nhỏ cũng như người lớn, nếu không được lắng nghe sẽ cảm thấy không được tôn trọng và dần mất niềm tin vào người lớn. Vì vậy, phương pháp dạy kỹ năng sống cho trẻ của người Nhật là không bao giờ làm gián đoạn cuộc trò chuyện của trẻ.

Khi dạy trẻ kỹ năng sống, người Nhật sẽ kiềm chế cảm xúc trong 6 giây đầu tiên khi nghe điều gì đó ngớ ngẩn hoặc khiến họ tức giận. Sau đó, họ bình tĩnh nói chuyện và đưa ra lời khuyên cho con. Họ tin rằng nóng giận không giải quyết vấn đề mà còn khiến con học theo thói xấu của cha mẹ. Cha mẹ luôn phải làm gương cho con trong mọi việc.

Tích cực tham gia các hoạt động cộng đồng

Tại các khu dân cư ở Nhật Bản, các hoạt động tập thể như dọn dẹp khu phố hay chùa chiền thường xuyên được tổ chức. Những hoạt động này giúp người dân gắn kết, tạo sự gần gũi và thân thiết. Trẻ em tham gia cũng học được cách hòa đồng và cải thiện kỹ năng giao tiếp.

Ứng xử nơi công cộng

Người Nhật luôn coi trọng văn hóa nơi công cộng, nên dạy kỹ năng sống cho trẻ của người Nhật là dạy cách ứng xử đúng mực và tuân thủ nghiêm ngặt các quy tắc chung, như xếp hàng chờ tàu điện ngầm và không quấy khóc trong siêu thị,...

Dạy trẻ tự nhận thức bản thân

Trẻ em Nhật Bản được khuyến khích thể hiện bản thân không chỉ trong gia đình mà cả ở trường học. Trong môn đạo đức, học sinh được hỏi về sở thích và mong muốn, giúp trẻ tự nhận thức bản thân và nhận ra sự thay đổi qua từng năm học.

Những câu hỏi như "Bạn thích ăn món gì?" hay "Bạn muốn làm điều gì nhất?" giúp trẻ hiểu mình, người khác, và tự tin thể hiện điểm mạnh của mình. Trong gia đình, trẻ được tôn trọng trong các quyết định liên quan đến ăn uống và sở thích, góp phần xây dựng sự tự tin và trách nhiệm.

Chơi cùng con

Tiếng Nhật có từ "ikumen" (chế từ "ikemen" nghĩa là đẹp trai) để chỉ những ông chồng đảm đang, chia sẻ việc nhà và chăm sóc con cái. Ngày nay, đàn ông Nhật hầu như đều thực hiện điều này, không hiếm cảnh các ông bố vừa địu con vừa dắt con đi học hay đi chơi. Họ cũng rất chịu khó chơi cùng con, đặc biệt là các hoạt động vận động như leo trèo, đạp xe, chơi bóng. Chơi cùng con là cơ hội tuyệt vời để cha mẹ dạy kỹ năng sống cho trẻ.

Cha mẹ Nhật rèn luyện tính kỷ luật

Ở Nhật Bản, "Shitsuke" nghĩa là kỷ luật và thường dùng để chỉ việc huấn luyện và nuôi dạy con cái. Cha mẹ luôn làm gương về kỷ luật để trẻ noi theo cả trong gia đình và ngoài xã hội. Nhờ phương pháp dạy kỹ năng sống cho trẻ của người Nhật, trẻ em Nhật Bản tiếp thu tốt và có tính kỷ luật cao.

Trẻ em được khuyến khích đi bộ tới trường

Người Nhật rất coi trọng tinh thần đoàn kết và giáo dục trẻ nhỏ nên trẻ em được khuyến khích đi bộ đến trường từ khi 7 tuổi. Người cao tuổi trong khu vực tình nguyện hướng dẫn và hỗ trợ các cháu nhỏ sang đường để đảm bảo an toàn. Mọi người đều rất vui vẻ và nhiệt tình giúp đỡ.

Cha mẹ Nhật coi trọng nhân cách

Người Nhật cho rằng trẻ con không cần quá thông minh, học giỏi, mà quan trọng là phải có nhân cách tốt. Vì vậy, họ rất coi trọng việc giáo dục đạo đức trong gia đình, giúp trẻ hòa đồng với mọi người xung quanh.

Cha mẹ chỉ quan sát và không can thiệp vào tranh luận của con với bạn bè, để trẻ học kỹ năng ứng xử và giải quyết mâu thuẫn. Thay vì phán xét hành vi, cha mẹ sẽ đặt câu hỏi vì sao, dù con sai, cha mẹ vẫn là bờ vai tin cậy trước khi đưa ra lời khuyên.

Ngoài ra, cha mẹ Nhật thường xuyên đọc sách cho con từ khi bé mới sinh. Những câu chuyện gần gũi và bài học nhân văn giúp bé hình thành nhân cách tốt như tình yêu gia đình, trung thực, bao dung, quan tâm, chia sẻ và lễ phép.

Trên đây là 12 Phương pháp dạy kỹ năng sống cho trẻ của người Nhật mà iSmartKids đã tổng hợp được và muốn chia sẻ đến bạn. Hy vọng sẽ cung cấp đến cha mẹ trong việc giáo dục con cái để bé phát triển toàn diện hơn trong tương lai.