Dạy con biết đưa ra sự lựa chọn đúng đắn và tự lập khi còn nhỏ

Giáo dục trẻ biết sự lựa chọn và chịu trách nhiệm về các quyết định của mình là bước đầu tiên giúp trẻ phát triển khả năng tự lập và ra quyết định trong tương lai. Liệu có nên tạo điều kiện để trẻ em tập lựa chọn? Và làm thế nào để hướng dẫn trẻ ra quyết định một cách đúng đắn? Đây là những câu hỏi mà nhiều phụ huynh đặc biệt quan tâm.Hãy cùng iSmartKids giải đáp thắc mắc qua bài viết dưới đây nhé!

Vì sao bố mẹ nên dạy con tự đưa ra sự lựa chọn?

Cha mẹ cần dạy trẻ cách lựa chọn từ khi còn bé với những lý do sau:

• Trẻ cần thời gian để hiểu và ra quyết định tốt nhất, do đó việc học cách tự lựa chọn từ sớm sẽ giúp trẻ khám phá bản thân và những điều làm trẻ hạnh phúc.
• Việc nhận biết sự lựa chọn từ sớm không chỉ giúp trẻ nhận ra và sửa sai lầm, mà còn biết cách tìm kiếm sự trợ giúp và hướng dẫn để cải thiện bản thân.
• Sự lựa chọn sẽ khiến trẻ nhận thức được giá trị bản thân, từ đó trở nên tự tin và quyết đoán hơn.

Cách dạy con biết đưa ra sự lựa chọn

Tìm hiểu kỹ thông tin

Đây là cơ sở thiết yếu cho mọi quyết định. Cần ghi nhớ rằng quyết định không có đủ thông tin chính là quyết định mù quáng. Mỗi quyết định phải được đưa ra sau khi đã thu thập và phân tích cẩn thận, chi tiết các thông tin liên quan. Không thể đưa ra sự lựa chọn chỉ dựa trên cảm xúc, sở thích nhất thời hoặc may mắn.

Tập cho con tính tự quyết định

Việc cho trẻ tự quyết định là một phương pháp hiệu quả trong việc dạy trẻ cách lựa chọn. Cha mẹ nên để trẻ tự lựa chọn các vật dụng cá nhân như giày dép, cặp sách, quần áo… Bằng cách này, cha mẹ sẽ trở thành những người bạn đồng hành, sẵn sàng đưa ra lời khuyên để trẻ có thể đưa ra những sự lựa chọn phù hợp nhất.

Tôn trọng, tin tưởng trẻ

Theo phương pháp Montessori, trẻ em trong giai đoạn mầm non có nhu cầu được đối xử như những cá nhân độc lập và có chính kiến, giống như người lớn. Vì vậy, trong quá trình dạy trẻ cách lựa chọn, cha mẹ nên thể hiện sự tôn trọng đối với cá tính, khả năng và sở thích của con. Điều quan trọng là phải tự tin trong việc giao quyền tự quyết cho trẻ.

Xác định bản chất, nhu cầu thực tế hay nguyên nhân của sự việc

Mọi sự việc đều có nguồn gốc rõ ràng. Thường thì mọi người, kể cả cha mẹ, có xu hướng tránh né nguyên nhân sâu xa của vấn đề hoặc đổ lỗi cho người khác khi họ không thể ra quyết định chính xác hoặc khi họ mắc phải sai lầm trong quyết định của mình.

Thay vì đổ lỗi, cha mẹ nên dạy con cách tìm hiểu nguyên nhân và bản chất của vấn đề, từ đó tìm ra cách giải quyết thích hợp. Bằng cách giải quyết từng vấn đề cụ thể, trẻ sẽ học được cách tìm ra giải pháp và đưa ra những sự lựa chọn đúng đắn.

Không làm tất cả mọi việc thay con

Đôi khi, các bậc phụ huynh có xu hướng tự làm mọi việc cho con để tiết kiệm thời gian, nhất là khi họ đang vội. Tuy nhiên, điều này có thể khiến trẻ trở nên phụ thuộc và khó tự lập sau này. Trẻ sẽ học hỏi và phát triển kỹ năng tốt hơn thông qua việc thực hành và mắc lỗi. Vì vậy, điều quan trọng là cha mẹ cần tạo điều kiện cho trẻ tự học và tự thực hiện các công việc.

Không nên trách mắng con

Khi trẻ mắc lỗi, cha mẹ không nên trách mắng vì điều đó có thể khiến bé sợ hãi và ngại bày tỏ suy nghĩ của mình, ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ. Thay vào đó, cha mẹ nên bình tĩnh và kiên nhẫn giải thích để trẻ hiểu và nhận ra lỗi sai. Nhờ vậy, trẻ sẽ học được bài học và không tái phạm sai lầm đó trong tương lai.

Khích lệ để tạo động lực cho con

Khi trẻ làm đúng việc hoặc hoàn thành một công việc nào đó một mình mà không cần sự giúp đỡ của ai, hãy khen ngợi trẻ. Những lời khen và sự khích lệ từ cha mẹ sẽ làm tăng động lực cho trẻ và giúp trẻ phát triển tính cách cũng như hình thành những thói quen tốt, từ đó trẻ mạnh dạn đưa ra sự lựa chọn đúng đắn cho riêng mình.

Liệt kê các phương án, cân nhắc lợi hại và đưa ra sự lựa chọn

Cha mẹ nên khuyến khích con khám phá nhiều giải pháp khác nhau cho một vấn đề. Thường thì trẻ có thể nghĩ rằng chỉ có một hoặc hai cách giải quyết, nhưng khi được hỗ trợ đúng cách, trẻ có thể nghĩ ra nhiều phương án hơn.

Sau đó, cha mẹ cần hướng dẫn trẻ phân tích lợi ích và bất lợi (cả về mặt khách quan và chủ quan, lý trí và cảm xúc) của từng phương án. Dựa trên những phân tích này, trẻ nên được khuyến khích tự lựa chọn giải pháp mà trẻ thấy phù hợp nhất. Cha mẹ có thể hỗ trợ bằng cách đưa ra hướng dẫn và định hướng, nhưng điều quan trọng là để trẻ tự đưa ra sự lựa chọn của mình.

Để con chịu trách nhiệm về sự lựa chọn của mình

Nếu cha mẹ luôn nhắc nhở trẻ về các nhiệm vụ học tập hay công việc nhà, trẻ sẽ không nhận thức được rằng đây là trách nhiệm của chính mình. Trẻ có thể trở nên vô tư vì luôn có người khác lo lắng về những việc đó thay mình. Tuy nhiên, khi để trẻ tự giải quyết hoặc tự chịu trách nhiệm về các vấn đề của mình, trẻ sẽ thực hiện chúng tốt hơn nhiều và tự tin đưa ra sự lựa chọn cho những lần sau.

Các sự lựa chọn hợp lý và đúng đắn sẽ giúp con đạt được mục tiêu một cách dễ dàng và hiệu quả, giảm thiểu thời gian và nỗ lực, kiểm soát được căng thẳng, đồng thời tạo ra động lực tích cực cho chính bản thân con. Trên đây là cách dạy con biết đưa ra sự lựa chọn đúng đắn và tự lập khi còn nhỏ. Hy vọng sẽ cung cấp đến phụ huynh những thông tin bổ ích trong việc nuôi dạy con nhé!